Zoeken in deze blog

Welkom op deze weblog

"Een uit de hand gelopen hobby"
"Kent u die uitdrukking?" zou dominee Gremdaat zeggen!

Via de volgende link kunt u de volledige lijst vinden van de boeken die ik in de verkoop heb:


Daarnaast echter zijn er altijd boeken die ik graag in mijn privé bezit houd.

Het leek mij leuk om iets meer te laten zien van de boeken die ik interessant vind. Vanwege de speciale uitgave, de interessante inhoud, de schitterende band of de prachtige illustraties.

Daarvandaan dus....

En misschien laat ik u af en toe ook wel mee genieten van mijn literaire aspiraties, in proza of poezie.
Of plaats ik een afbeelding van mijn eigen schilderkunst!

Veel plezier!

Follow RolandWitte on Twitter


.

zaterdag 31 december 2011

Centsprent: Als gij o lieve jeugd! uw lessen hebt geleerd,...

CENTSPRENT..... het stripverhaal avant la lettre !

Graag wil ik u even meenemen op een reisje door de tijd. Altijd leuk op de laatste dag van het jaar, nietwaar?

Wat ik u wil laten zien is een centsprent getiteld:
"Als gij o lieve jeugd ! uw lessen hebt geleerd..."

Een korte uitleg over het begrip centsprent heb ik hieronder voor u gereprocuceerd:


Eén van de oudste reproductietechnieken is de houtsnede. Een voorstelling werd op een houtblok getekend en daarna werd alles wat niet afgedrukt moest worden weggesneden. Vervolgens werd het blok geïnkt en werd de voorstelling middels een drukpers op papier overgebracht. Op deze wijze werden vanaf het einde van de 17de eeuw ook zogenaamde centsprenten, ook wel aangeduid als volksprenten of kinderprenten, gemaakt. Per cents- prent werd meestal een aantal voorstellingen afgebeeld, soms wel 24. Onder elk van die plaatjes werd vaak een kort rijmpje afgedrukt. Zo ontstond een soort stripverhaal. Centsprenten waren, zoals de naam al aangeeft, goedkoop en afgedrukt op goedkoop papier. Na afdrukken werden de prenten al of niet ingekleurd. Het inkleuren gebeurde soms door kinderen die de verf met hun vingers, vaak wat slordig, overbrachten.

De motieven op centsprenten variëren sterk. Er zijn series met dieren, bijbel- verhalen en beroepen om maar een paar onderwerpen te noemen. Ook komen er centsprenten met afbeeldingen van kinderspelen voor. En dat is niet zo verwonderlijk als men zich realiseert dat de prenten vaak aan kinderen gegeven werden. Dat verklaart ook dat er van de vele miljoenen centsprenten die gemaakt zijn, maar weinigen in onberispelijke staat overgebleven zijn Vaak werden ze achteloos opgevouwen, verdwenen ze in de houten school- tassen en werden ze er weer uitgehaald om aan de vriendjes te tonen. Ze slingerden rond en vaak was hen geen lang leven beschoren. De centsprenten die er nog zijn zijn inmiddels een verzamelaarsitem geworden en vaak behoorlijk prijzig. De prijs ervan varieert globaal tussen 100 en 500 euro, maar er zijn er ook die nog veel meer kosten.



Een zeer goede en uitgebreide informatie over dit onderwerp vindt u op de site van
het oude kinderboek:




De bewuste prent in mijn bezit.
ingelijst en compleet met passepartout
(niet ingekleurd!)


Ter vergelijking laat ik u hieronder eenzelfde prent zien
(met bijbehorende informatie),
in het bezit van de Koninklijke Bibliotheek
(deze prent is wél ingekleurd).


Titel:Als gij o lieve jeugd! uw lessen hebt geleerd
Quand vous aurez appris, enfans, votre leçon
Maker:
Trefwoord:
Verv.jaar:1856-1900
Verv.plaats:Turnhout
Techniek:
Object:
Afmeting:33×41 cm
Bron:Borms 0571 (prent), Centsprenten, Koninklijke Bibliotheek
Copyright:Voor informatie: Koninklijke Bibliotheek
Opmerking:Prentnr.: 42
Datering: gebaseerd op jaren van werkzaamheid van de uitgever/drukker
De Meyer (Volks- en kinderprent), p. 138 (Glenisson en Van Genechten 42)
Verzameling Borms-Koop
Sjabloonkleuring met groen, geel, rood
Enkele roestvlekjes

Oblong centsprent met 5 x 4 niet omkaderde houtsneden van kinderspel en -bezigheden: bij de waakhond, op moeders knie, fluitspelen en dansen, naar de stad gaan, met dieren spelen, met hoepel en slang, moeder verzorgt oog van kind, paardje rijden, tekenen, soldaatje spelen, boogschieten, een prent bekijken, kippen voeren, eten, harp spelen, vliegeren, paardrijden. Met eenregelige onderschriften in Nederlands en Frans.




Het is een onderwerp waar men zich uitgebreid in kan verdiepen, ikzelf heb in ieder geval genoten van mijn zoektocht op internet naar informatie over dit fenomeen.

Met dank aan de heer A. Borms.

(bron SGKJ/AGJMBorms)



Tenslotte wens ik iedereen, en met name de bezoekers van deze weblog:


prettige jaarwisseling

en een voorspoedig 2012.





woensdag 7 december 2011

Polyantha Bloemententoonstelling Schiedam


HET EVENEMENT VAN 1940

zomer 1940 - vanaf 27 april


SCHOONHEID - LEERZAAMHEID - JOLIJT


In het voorjaar van 1940 opende bloemententoonstelling Polyantha haar deuren.
Eigenlijk zou dat al een jaar eerder, in 1939, hebben moeten plaats vinden, ware het niet dat een extreem strenge vorst alles kapot deed vriezen.
Voor een beschrijving der historie vanaf 1938 tot en met 1943 kunt u terecht op de website van de Historische Vereniging Schiedam:



De flyer van de Polyantha Bloemententoontenstelling te Schiedam



Het evenement van 1940
(klik op afbeelding(en) voor vergroting)


Onderstaande advertentie is uit de Haagse Courant van 10 aug. 1940



De Polyantha, of lage trosroos.

"Compacte, doorbloeiende heesterroos met talrijke kleine bloemen in trossen
(van de zomer tot de late herfst). Hoogte naargelang de variëteit: 50 à 80 cm."



Curieus is ook het verhaal over de Polyantha en de opening van die tentoonstelling in
'De Kampioen', het orgaan van de ANWB, van 11 Mei 1940.
De dag er voor (10 mei) werd Nederland onder de voet gelopen door het Duitse leger!


Het hijsen van de Polyantha-vlag bij de opening.



Ook bij deze gelegenheid ontkwam men niet aan de stereotype
bloemenmeisjes in 'Volendammer' kostuum.


De Brochure (onder), zowel als de flyer (zie boven) werd ontworpen door
Nico Benschop, een Rotterdamse kunstenaar, waarover straks meer informatie .




Pagina 1 van de brochure:
"Iets over Schiedam en "Polyantha."



In het midden van de brochure bevindt zich over twee pagina`s een plattegrond



De verschillende 'attracties' zijn weergegeven door nummers en een legende,
op een doorzichtig blad gedrukt dat aan de rechterkant op de onderliggende
bladzijde is gelijmd.



No. 15 is een Boerendorp met herberg, lunchweide, winkeltjes en bedrijfjes.


Het eerste waar ik aan dacht toen ik de naam N. Benschop zag was: Nel Benschop, tijdens haar leven de best verkopende dichter(es) van Nederland. Haar oevre bestaat uit zeer christelijk werk. Maar niets wees er op dat zij ooit iets had getekend of geschilderd.

Echter, niet Nel, maar Nico Benschop is de ontwerper van de Polyantha-brochure.
Hij was in mijn ogen een niet onverdienstelijk schilder.

De schilder Nicolaas (Nico) Benschop is geboren op 23 januari 1907 te Rotterdam. N.Benschop was een veelzijdig kunstenaar die met verschillende technieken werkte, zoals olieverf, pastel, aquarel en pen tekeningen. Hij maakte graag abstracte werken, maar ook stillevens, portretten, landschappen, strandgezichten en raffinaderijen. Nico was een autodidact en stond ingeschreven bij het R.K.S en C.B.K te Rotterdam. Hij heeft veel in het buitenland gewerkt: België (Brussel), Engeland (Londen) en Frankrijk (Parijs en Antibes), en heeft les gegeven aan zijn zoon Jacques en A.A. Stok. Hij is overleden op 29 december 2001 te Rotterdam.

Nico Benschop, de ontwerper van de brochure,
een foto uit 1955 uit het Gemeente Archief van Rotterdam.

En hier een van zijn schilderijen:


Hier volgt nog enige informatie die ik ergens heb opgeduikeld over de positie van de "Rotterdamse kunstenaars" in vergelijking met die uit Amsterdam.

De Rotterdamse kunstenaars waren op zich niet zo verenigingsgezind als Amsterdam, mogelijk omdat er minder kunstenaars waren dan in Amsterdam. Kunst gold hier als een symbool van luxe in tegenstelling tot het socialistische Amsterdam. Zes Rotterdammers, Louis van Roode, Nico Benschop (1907-2001), Daan den Dikkenboer, Wally Elenbaas, Cor Engelse en Benno Wissing (1923) vormden van 1947 tot 1949 groep r. In hun manifest Geschrift no. 1, schilderkunst en architectuur’ (1947) pleitten ze voor integratie van beeldende kunst in het dagelijkse leven. Ze meenden dat de samenwerking tussen kunst en architectuur het esthetische gevoel van het publiek zou verbeteren en de leefomgeving zou verfraaien. De kunstwerken met geabstraheerde voostellingen zouden een maximale aantrekkingskracht, spanning en zeggingskracht hebben. Daarmee was de beeldende kunst in staat het ideaal van de architect in zijn schepping op een harmonische manier te verduidelijken. De collectivistische idealen moesten in de grote Rotterdamse wederopbouwprojecten gestalte krijgen. In 1947 exposeerden ze in Ons Huis met de gezamenlijke expositie De wand, een groot collectief gemaakt schilderij, dat om die reden vergelijkbaar was met de tentoonstelling Weerbare Democratie in Amsterdam.



Kortom, een kleine brochure van niet meer dan 12 pagina`s was voor mij de aanleiding voor een uitgebreide speurtocht met verrassende 'ontknopingen'.


Uitgave:
Uitvoerend Comité van de Bloemententoonstelling "Polyantha":
(Sterrenbosch Schiedam). 1940, "Pol. Uitg. No. 4 - Jan. `40."
gebrocheerd, 12 pagina`s (geniet, deels los), beschadiging achterplat, over het geheel genomen in goede staat.
De brochure gaat vergezeld van een 'flyer'.

(Verkocht)




woensdag 26 oktober 2011

Moderne Kleutergymnastiek voor Neerlands Jeugd, door R.W. Snapper, leeraar in de lich. oef. te Amsterdam

Grepen uit het rijk der lichamelijke opvoeding deel I

Teekeningen van Aloïs Schuch te Zeist



Een curieus lesboekje , bedoeld voor 'de vakleeraren in de lichamelijke oefening',
'de klasseonderwijzer(es)', en 'leiders van jeugdvereenigingen, gymnastiekvereenigingen ten platte lande, ouders en opvoeders'.

Van de schrijver en de tekenaar zijn nauwelijks relevante gegevens te vinden, dus u zult het zonder moeten doen. We laten het boekje maar voor zichzelf spreken.

titelblad


Interessant is het verhaal op onderstaande pagina. Het laat zien dat er meer aandacht is gekomen voor de manier van lesgeven:

"Ongetwijfeld wordt er op deze manier van lesgeven meer van de onderwijzer gevraagd dan bij de oudere methoden.
De grootere moeite wordt echter ruimschoots beloond en het moet verheugend zijn als de leerkracht voor de lichamelijke opvoeding bij zijn naar school gaan reeds van verre met gejuich wordt begroet."

(klik op afbeelding(en) voor vergroting)

In de inleiding wordt verder aandacht besteed aan onderwerpen als 'voorstellingsvermogen', 'werkzaamheid', 'orde', 'overleg', 'de lichamelijke opvoeding in handen van den klasse-onderwijzer' en 'hygiëne'.

De illustraties zij geheel in de silhouet-stijl, (d.w.z. schaduwomtrek of schaduwbeeld).
Wist u overigens dat dit verschijnsel is vernoemd naar Étienne de Silhouette, een Franse minister van financiën in de 18e eeuw:



Zelfs aan een muzikale invulling is aandacht besteed.
Zoals de 'Vroolijke Muzikantjes' (eindoefening) en
'Op `t vliegveld!' (kalmeerende oefening, eindoefening).


Dan denk je alles te weten... en dan stuit je op enkele begrippen waar je nog nooit van hebt gehoord...:
'Visschen met den zegen.'
(met dank aan wikipedia):

Zegenvisserij

Vissen met een ringzegen

Onder zegenvisserij verstaat men een visserijmethode waarbij de vis met een over de bodem slepend net door een omtrekkende beweging wordt ingesloten. Een eenvoudige vorm van zegenvisserij geschiedt vanaf het strand. In Nederland gebeurde dit bijvoorbeeld op Ameland. Het net werd daar vroeger door paarden voortgetrokken. Zee- en riviervisserij kunnen zich van deze methode bedienen.

Het net dat gebruikt wordt noemt men een zegen. Het is een groot staand visnet dat verticaal in het water staat doordat het aan de bovenkant van drijvers, en aan de onderkant van gewichten is voorzien.

De moderne visserij kent de ringzegen (of beurszegen) waarvan het zeer diep stekende net aan de onderzijde met behulp van een ringvormige kabel kan worden samengetrokken. Deze methode wordt toegepast in de industrievisserij. Men vist vooral op scholenharing, sprot en kever. Daarnaast is er de ankerzegen (of Deense zegen), een sleepnet dat de vorm heeft van een open kegel. Eén zijde is verankerd en de andere wordt door een schip over de bodem voortgetrokken. De ankerzegenmethode wordt vooral bij het vangen van platvis toegepast.


Vischkaar:
"Houten bak met gaten waarin men de schaaldieren of vis levend houdt."


Uitgave:
Thieme, Zutphen, 1932, 1e druk, soft cover, gebrocheerd, 96 pagina`s, naam op titelblad,
rug beschadigd, inhoud goede staat.


Te koop op:

Directe link naar de bestelpagina:


maandag 26 september 2011

Wij trekken door Zuid-Holland. door Willem Hoffman en Dr. A. Scheygrond

Serie Wij Trekken

Een gids die voornamelijk is bedoeld voor wandeltochten en fietstochten.
We schrijven 1935 en de wereld zag er nog heel anders uit!

In bijna romantisch bewoordingen wordt het landschap beschreven, de steden en stadjes die men tegenkomt worden slechts terloops genoemd. Het landschap en de natuur voeren de boventoon!


De tekening(en) op de omslag is (zijn) van een aandoenlijk soort eenvoud. Het lijkt nog het meest op een goed geslaagde kindertekening van 'Jantje uit de hoogste klasse der normaalschool (lagere school), die toch zo goed kan teekenen."
Wel wat anders dan de gelikte gidsen van tegenwoordig...


De naam Willem Hoffman is zo veelvoorkomend dat het bijkans onmogelijk is om achter de gegevens van de juiste persoon te komen.
Over A. Scheygrond heb ik wel een beschrijving gevonden. Zekerheid heb ik niet, maar het is zeer aannemelijk dat we hier met dezelfde persoon te maken hebben:



Opvallend zijn de (ingeplakte) kleurenplaatjes op pag 3 en 4


Al bladerend komt men de vreemdste namen tegen: "De Biesbosch met killen en kreeken, zoals `t Steurgat, De Spijkerboor, `t Gat van de Vischen, De Bleeke Kil en de Bakkerskil."


De Twaalf Morgen


Twaalfmorgen

Twaalfmorgen
Buurtschap in Nederland Flag of the Netherlands.svg
Twaalfmorgen

Twaalfmorgen
Situering
ProvincieFlag Zuid-Holland.svg Zuid-Holland
GemeenteBodegraven-Reeuwijk
Coördinaten52°01'N 4°45'E
Detailkaart
Ligging van Twaalfmorgen in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk
Ligging van Twaalfmorgen in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk
Portaal Portaalicoon Nederland
Twaalfmorgen is een buurtschap behorende tot de gemeente
De buurtschap is gelegen aan de weg Twaalfmorgen ten zuiden van de
Twaalfmorgen bestaat uit een honderdtal huizen in lintvorm.
Ten zuiden van de buurtschap ligt de A12 en ten zuidwesten
van de buurtschap ligt Goverwelle, een wijk van Gouda.
Twaalfmorgen is ook de naam van een recreatiegebied gelegen
rondom de buurtschap.


IJssel in Oudewater

Bij het zien van deze foto uit 1935 vroeg ik mij af hoe die plek er nu zou uitzien.
Onderstaande recente foto laat zien dat er, afgezien van de geparkeerde auto`s, nauwelijks verschil valt te ontdekken!
Nog niet alles is "verpest", dus.

Het laatste hoofdstukje van de gids bevat "Inlichtingen".
We vinden een overzicht van kampeerplaatsen in Zuid-Holland
("Wassenaar: 'Duinrel', uitsluitend van de Nederlandsche Padvinders." Het was dus niet altijd al een pretpark!). Tevens vindt u een lijstje met Jeugdherbergen in Zuid-Holland.


Jeugdherberg 'De Pinksterblom' in Arkel (± 1954)


Het is een heerlijk boekje om bij weg te dromen en te mijmeren over hoe het eens was...

Uitgave:
H. ten Brink N.V., Arnhem, 1935, 1e druk, slappe kaft, ingenaaid, 115 pagina`s, zwart/wit foto`s (o.a.: B. Swanenburg, Jan P. Strijbos, Dr. N. Tinbergen), lichte besch. rug, goede conditie.

(Verkocht)