Hoogleeraar vanwege de Ned. Hervormde kerk
aan de Rijks-universiteit te Leiden.
Dit vind ik nu een grappig boekje...Het toont eens te meer hoe de zeden en gewoonten in enkele eeuwen tijd zijn veranderd en nog steeds aan het veranderen zijn.
"Niets is onveranderlijk en de absolute waarheid bestaat evenmin".
In het inhoudsoverzicht ziet u welke onderwerpen aan bod komen, maar er is geen duidelijke indeling in hoofdstukken, het verhaal loopt aan één stuk door en behelst tevens vele onderwerpen die onder het betreffende hoofdstukje vallen, welke onderwerpen bovenaan de betreffende bladzijde worden vermeld.
Bijvoorbeeld: Spel en dans: 66-73, wordt onderverdeeld in de volgende onderwerpen:
Speelzucht, In de colleges, Het beruchte Whist (een kaartspel?), Het dansen, Voor en tegen het dansen, Het dansen en de Bijbel, Contradansen.
Pagina 35 handelt over speculatie en de windhandel:"De speculatiezucht werd aangemoedigd door de schitterende uitkomsten van John Law`s Actiënbank en Mississippi-maatschappij (1716-1720) en greep hoog en laag, boer en burger aan. Na korten rijkdom werden duizenden straatarm, zooals toen in 1744 de Assurantie-maatschappij van Gerard Swam over den kop ging...."
(What`s new?).
Klachten over de ongastvrijheid zijn eveneens van alle tijden, zie het verhaal op pagina 42:
Een onderwerp dat niet meer voorkomt hedentendage is "het schaken ener geliefde!", pagina 49:
Ook van alle tijden is het gebruik van geestverruimende middelen, al verschilde de producten van toen wel met die van heden!Over gebruik van drank (wijn,) koffie en thee, alsmede snuif (!) gaat het op pagina 63:
"Het gebruik van koffie en thee begon den wijn concurrentie aan te doen, zonder dat allen dit toejuichten. Reeds in het begin onzer periode hooren wij, dat thee onmatig gedronken werd "zelfs" door vrouwspersonen " ende wanneer sij haerselven door het teedrinken hebben beswaert alsdan setten sij den Brandewijn daarop".
U ziet het, ook toen al werd het van kwaad tot erger: "Het gebruik van de "onschuldige drug thee" leidde automatisch tot het grijpen naar "hardere drugs", zoals Brandewijn."
(Sommige dingen veranderen nooit!)
De omgang der geslachten op pagina 79 vermeldt min of meer terloops iets over de vervolging van homoseksuelen (bedrijvers der sodomie):
Maar ook over de omgang der geslachten vóór het huwelijk had men een mening!
Maar ook over de omgang der geslachten vóór het huwelijk had men een mening!("roozenblaaderen, myrthen, klimopblaaderen, eikenstammen", het droop van de symboliek!)
Dan komt natuurlijk de bedorvenheid der zeden aan bod op pagina 83: ook toen al werd er een maitresse op na gehouden, zelfs als een soort statussymbool!:
(klik op afbeeldingen voor vergroting)
En zo gaat het maar verder, de hele maatschappij komt aan bod, tot de vrouwenrechten aan toe
Eén alinea valt me bijzonder op, vanwege het bizarre, maar tevens practische element:
Ik citeer (pagina 47):
"De kerkelijken geven ook geen getuigenis van fijn gevoel als zij het Onze Vader opzeggen terwijl zij eieren koken, die ze dan na het laatste woord, Amen, van het vuur afnemen, "alsof," voegt de berichtgever er naïef en overbodig bij, Christus ons dat gebed daarom gegeven heeft, om den tijd voor eieren koken af te meten!"
Klaarblijkelijk is de tijd die nodig is voor het opzeggen van het Onze Vader precies lang genoeg voor de kooktijd van eieren! Het Paternoster als eierwekker, zal ik maar zeggen!
"Er moet een God zijn", zou Gerard Reve zeggen!
Kortom, ik heb me met dit boekje kostelijk vermaakt!
Uitgave: Tjeenk Willink, Haarlem. 1910, 1e druk, ingenaaid en gebonden, kunstleer (?),
159 pagina`s. Er is sprake van enige roest, maar de conditie van het boek is goed.
(verkocht)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten