Graag wil ik u even meenemen op een reisje door de tijd. Altijd leuk op de laatste dag van het jaar, nietwaar?
Eén van de oudste reproductietechnieken is de houtsnede. Een voorstelling werd op een houtblok getekend en daarna werd alles wat niet afgedrukt moest worden weggesneden. Vervolgens werd het blok geïnkt en werd de voorstelling middels een drukpers op papier overgebracht. Op deze wijze werden vanaf het einde van de 17de eeuw ook zogenaamde centsprenten, ook wel aangeduid als volksprenten of kinderprenten, gemaakt. Per cents- prent werd meestal een aantal voorstellingen afgebeeld, soms wel 24. Onder elk van die plaatjes werd vaak een kort rijmpje afgedrukt. Zo ontstond een soort stripverhaal. Centsprenten waren, zoals de naam al aangeeft, goedkoop en afgedrukt op goedkoop papier. Na afdrukken werden de prenten al of niet ingekleurd. Het inkleuren gebeurde soms door kinderen die de verf met hun vingers, vaak wat slordig, overbrachten.
De motieven op centsprenten variëren sterk. Er zijn series met dieren, bijbel- verhalen en beroepen om maar een paar onderwerpen te noemen. Ook komen er centsprenten met afbeeldingen van kinderspelen voor. En dat is niet zo verwonderlijk als men zich realiseert dat de prenten vaak aan kinderen gegeven werden. Dat verklaart ook dat er van de vele miljoenen centsprenten die gemaakt zijn, maar weinigen in onberispelijke staat overgebleven zijn Vaak werden ze achteloos opgevouwen, verdwenen ze in de houten school- tassen en werden ze er weer uitgehaald om aan de vriendjes te tonen. Ze slingerden rond en vaak was hen geen lang leven beschoren. De centsprenten die er nog zijn zijn inmiddels een verzamelaarsitem geworden en vaak behoorlijk prijzig. De prijs ervan varieert globaal tussen 100 en 500 euro, maar er zijn er ook die nog veel meer kosten.
Titel: | Als gij o lieve jeugd! uw lessen hebt geleerd |
Quand vous aurez appris, enfans, votre leçon | |
Maker: |
|
Trefwoord: | |
Verv.jaar: | 1856-1900 |
Verv.plaats: | Turnhout |
Techniek: | |
Object: | |
Afmeting: | 33×41 cm |
Bron: | Borms 0571 (prent), Centsprenten, Koninklijke Bibliotheek |
Copyright: | Voor informatie: Koninklijke Bibliotheek |
Opmerking: | Prentnr.: 42 Datering: gebaseerd op jaren van werkzaamheid van de uitgever/drukker De Meyer (Volks- en kinderprent), p. 138 (Glenisson en Van Genechten 42) Verzameling Borms-Koop Sjabloonkleuring met groen, geel, rood Enkele roestvlekjes |
Oblong centsprent met 5 x 4 niet omkaderde houtsneden van kinderspel en -bezigheden: bij de waakhond, op moeders knie, fluitspelen en dansen, naar de stad gaan, met dieren spelen, met hoepel en slang, moeder verzorgt oog van kind, paardje rijden, tekenen, soldaatje spelen, boogschieten, een prent bekijken, kippen voeren, eten, harp spelen, vliegeren, paardrijden. Met eenregelige onderschriften in Nederlands en Frans.
Het is een onderwerp waar men zich uitgebreid in kan verdiepen, ikzelf heb in ieder geval genoten van mijn zoektocht op internet naar informatie over dit fenomeen.
Met dank aan de heer A. Borms.
(bron SGKJ/AGJMBorms)
Tenslotte wens ik iedereen, en met name de bezoekers van deze weblog:
prettige jaarwisseling
en een voorspoedig 2012.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten