De Spiegel der Zaligheid van Elkerlijk, bewerkt door A.J. Schneiders

Meestal wordt het geschreven als: Elckerlyc, voluit: Den Spyeghel der Salicheyt van Elckerlyc.

Toegeschreven aan Pieter van Diest, maar ook aan Petrus Dorlandus.

(zie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Elckerlijc)

"Everyman" in het Engels en "Jedermann" in het Duits.

De Amerikaanse auteur Philip Roth baseerde zijn roman "Everyman" ("Alleman" in de Nederlandse vertaling) op dit toneelstuk.

Ook de film "Alleman" van Bert Haanstra verwijst naar dit verhaal.

Een must voor je boekenlijst Nederlands op de middelbare school!

Inhoud

God beklaagt zich over de verdorvenheid van de mensen. Hij roept de Dood bij zich: Elckerlijc (de naam staat voor "elk mens", "iedereen") moet verantwoording gaan afleggen van zijn leven.

Elkerlijc krijgt de opdracht een pelgrimstocht te ondernemen (d.w.z. hij krijgt te horen, dat hij moet sterven). Elckerlijc probeert tevergeefs de Dood om te kopen: hij krijgt geen uitstel. Wel mag hij op zijn tocht een reisgenoot meenemen.

Hij doet daarop een beroep op verschillende mensen om hem te vergezellen, maar Gheselscap (zijn vrienden), Maghe en Neve (vrienden, familie) en Tgoet (het bezit, geld en goederen) weigeren dit als zij vernemen wat de eindbestemming is van de reis. De Duecht (deugd) is te zwak voor de reis, maar diens zuster Kennisse (zelfkennis) brengt Elckerlijc bij Biechte (biecht). Elckerlijc doet boete, waardoor Duecht weer op krachten komt.

Vergezeld door Schoonheyt (schoonheid), Cracht (kracht), Vroetscap (wijsheid) en Vijf Sinnen (zintuigen) aanvaardt hij de tocht.

Elckerlijc maakt zijn testament en ontvangt de laatste sacramenten. Bij het einddoel, het open graf aangekomen, laten de begeleiders Elckerlijc echter ook in de steek; alleen Duecht en Kennisse gaan met hem mee naar de hemel.

Elckerlijc sterft. Kennisse vertelt dat Duecht zich bij God zal melden. Een engel voert Elckerlijcs ziel naar de hemel. In de “Na-prologhe” wordt de moraal verwoord: mogen mensen zuiver voor God verschijnen!

Mooi zijn de illustraties in dit boekje. Uit een postinkunabel uit 1501.

En uit een uitgave van 1536.

Uitgave: Meulenhoff te Amsterdam (Meulenhoff`s bibliotheek van Nederlandse schrijvers), 1937, hard cover, 69 pag., Met inleiding en verklaringen van A.J. Schneiders, leraar Nederlands aan het R.K. Lyceum, Overveen. Enkele aantekeningen in potlood, rug verschoten, klein vlekje op voorplat, goede staat.

(Verkocht)