Met 42 foto`s buiten den tekst en 55 tekstillustraties
Het is vandaag Koninginnedag, dat zal niemand zijn ontgaan!
Wat de koningin op deze dag allemaal moet doorstaan tart elke beschrijving.
Van touwtrekken tot stoelendans-te-paard en van sjoelen met bierglazen tot een heuse triomfboog, zoals we dat nog kennen (!) uit de 19e eeuw, toen er wel een week gefeest werd als de koning zoveel jaar op de troon zat (of hing, of lag...).
Het zou voor mij, als ik koning was, een reden zijn om met terugwerkende kracht het bijltje er bij neer te gooien! U begrijpt hoe ik er over denk.
Maar goed, om kort te gaan...
het doet mij inderdaad veel denken aan het boek dat ik hierbij onder de aandacht breng.
Ter inleiding:
"Nu achter ons een tijd van vervlakking ligt (wat een eufemisme, het was 1944, midden in de oorlog!), die voor karaktervolle uitingen van het volksspel en het volksvermaak maar weinig aandacht had, lijkt mij het ogenblik gekomen -zij het onvolledig en schetsmatig - een overzicht te geven van enkele Nederlandsche volksspelen, welke in hun beoefening naast sportieve ook sociale beteekenis bezitten. Juist bij den cultureelen opbouw van ons eigen volk dienen we ons voor alles thans te bezinnen op de maatschappelijke waarden in spel en vermaak. Immers in het spel levert de individueele mensch - dikwijls onbewust - het gemakkelijkst zijn bijdrage tot een gemeenschapscultuur."
Het boek behandelt:
-De nationale sport van het Twentsche Klootschieten.
-Werp-, slag- en vangspelen.
-Kolven en Kaatsen.
-Meer belangstelling voor Nederlandsche Watersteekspelen.
-Het Zeeuwsche Ringrijden en de landelijke ruitersport.
-Schuttersspelen.
-Het Nederlandsche Vendelzwaaien en het Europeesche Vaandelspel.
Als dat geen eigen identiteit is, weet ik het niet meer!
Het Klootschieten (rond de wallen).
beschrijving van het Klootschieten
van boven naar beneden:
-het probeeren der veuropscheeters.
-de stokkenleggers in actie.
-Klootschieters-enthousiasme.
Over de Lindengracht was een touw gespannen, met daaraan een reusachtige vette paling (zie tekening rechtsboven, hieronder). In kleine jollen of vletten voeren de deelnemers onder het touw door, terwijl ze in hun vaart de spartelende aal van het touw trachtten te trekken.
Toen een agent gebood dit bij de dierenbeschermingswet verboden spel te staken ontstond er na enige tijd een botsing met de politie, die al snel uitmondde in een compleet volksoproer, met barricaden. Na 2 dagen voerde de cavalerie met getrokken sabel charges uit en vuurde de infanterie salvo`s af, met 23 doden en vele gewonden tot gevolg.
"Dat het hier om andere motieven dan om het handhaven van het palingtrekken ging, bleek wel uit den strijd van de oranjegezinden tegen de socialisten, waarin vooral de zoons van den "Koning van de Willemstraat," Jacob Mens, in de wandeling "de Bokkebek" geheeten, de helden van den dag waren, omdat zij de roode vlag van de barricade haalden, terwijl ook Krisje van der Woude in die dagen veel van zich deed spreken (?).
boven:
links: Ganstrekken en kuipjessteken, naar een plaat uit den "Eur. Spiegel".
rechts: Het Amsterdamsche palingtrekken, naar een teekening van 1886.
onder:
Ringloopen en de prijzenlat met den pollepel, naar een teekening van Bing en Braet von Ueberfeld uit 1856.
"De kruisboog schijnt tijdens de kruistochten in deze gewesten als armborst te zijn ingevoerd."
"Iets van de poëzie der middeleeuwen heeft de kruisboogsport nog bewaard in de namen der gezelschappen, waarvan de Tilburgsche "Oefening in den Wijngaard" en "Rozeplant in het Woud" en het Oisterwijksche gilde "De spruit wordt een Boom" getuigenis afleggen, terwijl namen als "Nooit gedacht", "Geen schot Verloren", "Om het Roosje", "De Liefhebbers", "Nooit volleerd" meer gericht zijn op het sportieve doel der concoursen."
Kortom: voor elk wat wils in dit toch wel curieuze boekwerkje.
Rest mij te vermelden dat de voorplat geillustreerd is door niemand minder dan P.J. Kuhn, de tekenaar die vooral bekend werd door de strip van Kapitein Rob.
Uitgave: A, Rutgers te Naarden, 1944, 1e druk, halflinnen, hard cover, ingenaaid en gebonden, 168 pagina`s
(verkocht)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten